Bazylika Św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu to jeden z najcenniejszych zabytków architektury sakralnej w Polsce. Ta strzelista gotycka świątynia, położona w sercu Małopolski, zachwyca swoim pięknem i bogatą historią. Odwiedzający mogą podziwiać nie tylko jej imponującą architekturę, ale także wiele cennych zabytków, które przechowuje w swoich wnętrzach.
Historia i architektura
Bazylika Św. Andrzeja Apostoła powstała na przełomie XIII i XIV wieku, z najstarszą częścią stanowiącą obecnie prezbiterium. W późniejszym okresie, za panowania króla Kazimierza Wielkiego, kościół został rozbudowany w stylu gotyckim. Wtedy powstały trzy nawy o równej wysokości, wsparte na potężnych ośmiobocznych filarach i zwieńczone krzyżowo-żebrowym sklepieniem. W XV wieku do południowej ściany kościoła dobudowano kaplicę św. Anny, a w 1620 roku powstała renesansowa kaplica Loretańska, wzorowana na kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu.
Zabytki i wyposażenie
Jednym z najcenniejszych zabytków przechowywanych w bazylice jest gotycki poliptyk z końca XV wieku, jeden z czterech takich ołtarzy w Polsce. Poliptyk składa się z 16 obrazów przedstawiających sceny z życia Matki Boskiej, św. Anny i Zbawiciela, namalowanych przez krakowskich malarzy Jana Wielkiego i Stanisława Starego. Wnętrze kościoła zdobią również XVI-wieczne drewniane stalle, a w prezbiterium znajduje się krypta.
Dźwięki historii – organy
W bazylice znajduje się również historyczny instrument – organy, których historia sięga 1611 roku. Zostały one zbudowane przez Hansa Hummla, organmistrza z Krakowa. Organy te są jednym z najstarszych i najcenniejszych instrumentów w Polsce, a ich odtworzenie i restauracja były możliwe dzięki wsparciu wielu instytucji i osób prywatnych.
Informacje praktyczne
– **Adres:** Szpitalna 1, 32-300 Olkusz – **Godziny otwarcia kancelarii parafialnej:** Poniedziałek: 10:00 – 12:00, Wtorek: 10:00 – 12:00 oraz 16:00 – 18:00, Środa: 10:00 – 12:00 oraz 16:00 – 18:00, Czwartek: 10:00 – 12:00, Piątek: 10:00 – 12:00 oraz 16:00 – 18:00, Sobota: 9:00 – 10:00 – **Dojazd:** Olkusz jest łatwo dostępny drogą krajową nr 94, a bazylika znajduje się w centrum miasta. – **Bilety:** Zwiedzanie bazyliki jest bezpłatne, choć mile widziane są ofiary na rzecz parafii.
Podsumowanie
Bazylika Św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu to nie tylko piękna architektura sakralna, ale także skarbnica historycznych zabytków i kulturalnych skarbów. Odwiedzający mogą tu doświadczyć głębokiego związku z przeszłością, podziwiając zarówno strzeliste gotyckie sklepienia, jak i piękne dzieła sztuki sakralnej. To miejsce jest warte odwiedzenia dla każdego, kto ceni historię, architekturę i sztukę.